TRÍ THÔNG MINH LÀ GÌ?
Thông minh, theo nghiên cứu của Howard Gardner được công bố vào năm 1983, có 9 loại trí thông minh khác nhau trong nhân loại bao gồm:
01 Naturalist Intelligence – Trí thông minh thuộc về thiên nhiên
02 Musical Intelligence – Trí thông minh thuộc về âm nhạc
03 Logical-Mathematical Intelligence – Trí thông minh thuộc về toán học logic
04 Existential Intelligence – Trí thông minh thuộc về khả năng “hiện sinh”
05 Interpersonal Intelligence – Trí thông minh thuộc về “đọc vị cảm xúc”
06 Bodily Intelligence – Trí thông minh thuộc về “vận động cơ thể”
07 Linguistic Intelligence – Trí thông minh thuộc về ngôn ngữ
08 Intra-Personal Intelligence – Trí thông minh thuộc về “nhận thức”
09 Spatial Intelligence – Trí thông minh thuộc về “không gian”
“Trí thông minh” là năng lực hoạt động của não bộ, là nơi lưu trữ kiến thức, lưu trữ trí nhớ… Trên thực tế, mỗi người sẽ cùng lúc sở hữu các loại hình thông minh khác nhau, chúng được kết hợp với nhau để hình thành nên năng lực đặc biệt của mỗi người.
Ngoài ra, trí thông minh của một cá thể còn có thể được định nghĩa hoặc hiểu là sự sáng suốt nhất định trong việc giải quyết các vấn đề của người đó. Như chúng ta thấy có những người rất nhanh nhạy trong việc ứng xử, đối phó với các tình huống. Có người thì sở hữu một năng lực trí nhớ “siêu phàm” hoặc có nhiều người có khối óc phân tích sâu sắc về một hay nhiều vấn đề…
8 PHƯƠNG PHÁP LUYỆN TẬP TRÍ THÔNG MINH
1. Thay đổi các thói quen hằng ngày
Nếu các sinh hoạt hằng ngày của bạn đã mặc định là những thói quen thường xuyên thì hãy suy nghĩ ra một số cách làm khác mà vẫn có thể thực hiện được các công việc đó. Cách làm này sẽ cho bạn những trải nghiệm mới và song song với điều đó là giúp cho não của bạn sẽ có dịp hoạt động thường xuyên hơn. Dù sao cũng chẳng ảnh hưởng nhiều đến thời gian hay kết quả, nó giống như là cách chúng ta bắt bộ não phải tư duy hoặc học lại các kỹ năng thay vì phải làm theo như một thói quen cố hữu.
2. Điều gì làm cho bạn tò mò?
Có một lần tôi hỏi người bạn rằng: Anh cho rằng cái gốc “xây dựng” nên xã hội loài người hôm nay là gì?, và sau đó tôi đã trả lời đó là “sự tò mò”… Một số người cho rằng câu trả lời là “sự ham muốn” hay “nhu cầu sống”, điều này cũng hợp lý nhưng chưa phải là “gốc”… hay ta thử suy nghĩ theo một cách khác, nếu là như vậy thì sự phát triển của khoa học kỹ thuật ngày hôm nay có phải là nhu cầu sống tất yếu của con người không?
Hay thậm chí những sự phát triển đó đã đem lại thêm hệ lụy cho con người như ô nhiễm môi trường, tàn phá thiên nhiên…? Còn giả sử như nó xuất phát từ “sự ham muốn” của con người thì có bao giờ bạn muốn sở hữu một điều gì đó hay một cái gì đó mà nó chưa hề tồn tại hoặc bạn chưa biết được nó là gì? Cái gốc của “sự ham muốn” phải là “tò mò muốn biết”, các động cơ cho những phát minh trong xã hội loài người ít nhiều đều phải có sự tò mò.
Albert Einstein có câu “Tôi không có tài năng đặc biệt gì, tôi chỉ tò mò một cách nhiệt tình”, các bạn nghĩ sao?
Tôi thì nghĩ rằng ông ta nói rất chân thành. Hãy tập cách tò mò, suy nghĩ về những gì đang xảy ra xung quanh chúng ta, lý giải cho các vấn đề hiện hữu và hãy thử đưa ra các câu trả lời xem bạn có đúng không? Cuối cùng thì đúng hay sai không quan trọng mà hãy xem nó như là cách giúp bạn liên tục trải nghiệm các tư duy mới, nâng cao sự hiểu biết của bản thân…
3. Thiền định
Tập thiền là cách để loại bỏ tạm thời những luồng suy nghĩ tích cực lẫn tiêu cực, giúp giải phóng sự căng thẳng và quá tải của bộ não chúng ta, không những cải thiện được tâm trạng mà còn rất tốt cho các chức năng của khối óc vật lý, vì khoa học đã chứng minh, nó cải thiện lưu lượng máu đến não, tốt cho sự kiên nhẫn, sự tập trung và luyện tập cho một trí nhớ tốt.
Chúng ta có thể lên một kế hoạch thiền định bắt đầu với 30 phút mỗi ngày nhưng vẫn có thể chia ra vài phần trong các múi thời gian khác nhau. Lúc đầu hãy thử tập mỗi lần là 10 phút sau khi thức dậy, sau mỗi lần tập thể dục hoặc trực tiếp trước lúc ngủ. Khi đã quen dần, bạn có thể thiền bất cứ khi nào có cơ hội như những lúc trên xe buýt hoặc trong lúc chờ đợi một ai đó.
4. Đọc sách
Nếu bạn chưa có thói quen đọc sách thì hãy cố gắng tập cho mình thói quen hữu ích này vì không những đó là cơ hội cho chúng ta tiếp thu các kiến thức mới trong nhiều lĩnh vực khác nhau, vừa được giải trí mà còn tập cho trí não được duy trì tư duy, phát huy trí tưởng tượng…
Thời gian đầu có thể hơi khó khăn trong việc tập thành thói quen vì bạn sẽ phân vân nên chọn thể loại sách nào. Theo tôi nghĩ là bạn cứ chọn lựa theo bản năng, sở thích của mình. Cố gắng đọc ít nhất 1 đến 2 cuốn sách mỗi tháng.
5. Nghe nhạc
Nghe một số dòng nhạc có thể giúp chúng ta cải thiện sự tập trung, âm nhạc có thể được xem là một trong những thành tựu của sự sáng tạo của con người. Trong đó, theo nhiều nghiên cứu cho thấy, nó giúp ích cho những công việc có tính chất lặp đi lặp lại và hữu ích cho các công việc đòi hỏi các hoạt động sáng tạo cao.
Âm nhạc là một “chất xúc tác” nuôi dưỡng tinh thần khá hiệu quả mà đặc biệt hơn hết là các dòng nhạc nền, nhạc không lời với những âm điệu du dương, hài hoà âm lượng sẽ phần lớn tác động trực tiếp đến não bộ con người một cách đáng kể cho năng suất công việc.
Ngược lại, trong quá trình nuôi dưỡng trí tuệ, chúng ta nên hạn chế tiếp xúc với các tiếng động, tiếng ồn hoặc các âm thanh “tiêu cực” gây ra bởi môi trường xung quanh mà có thể sẽ gây cản trở rất lớn đến đời sống tinh thần của chúng ta.
6. Học ngôn ngữ
Theo nhiều nghiên cứu cho thấy, việc học một ngôn ngữ thứ hai có lợi ích rất tốt cho trí thông minh, bộ nhớ, mức độ tập trung và giảm nguy cơ mắc bệnh mất trí nhớ (Alzheimer) và một số bệnh liên quan khác.
Nhờ sự phức tạp vốn có liên quan với nhau được kết hợp từ các quá trình nghe, nói, đọc, viết mà nó biến ngôn ngữ thành một thứ “vũ khí” vô cùng lợi hại trong việc sử dụng để nâng cao các chức năng hoạt động của não bộ và giúp cải thiện sự nhận thức của con người.
Một số nghiên cứu đã được thực hiện và kiểm tra đối với những người nói được trên một thứ tiếng (bilingualism) có khả năng nhận thức về tổng thể tốt hơn nhiều so với những người chỉ nói tiếng “mẹ đẻ”.
Một số khả năng đã được kiểm chứng:
- Có trí thông minh cao hơn
- Có điểm số cao hơn trong tiêu chuẩn của toán học
- Nhạy bén hơn trong môi trường xung quanh
- Đưa ra các quyết định tốt và chính xác hơn
- Mức độ tập trung, sự tập trung và chú ý tốt hơn
- Hiểu được các góc nhìn khác, mức độ sáng tạo cao
- Khả năng nhớ tốt hơn trong công việc và trong các nhiệm vụ
- Khả năng học và hiểu nhanh hơn
- …
7. Giao lưu với trí thức
Giao tiếp với những người trí thức, những người có kiến thức và các bậc trí giả là một điều quan trọng nên làm. Trong quá trình chúng ta tự nghiên cứu và trau dồi các thế mạnh của mình thì song song với điều đó, những người bạn này cũng luôn trau dồi cho họ kiến thức và cập nhật từ nhiều nguồn thông tin đa dạng.
Điểm lý thú trong việc gặp gỡ những người bạn này cho phép chúng ta nhìn ra được một số vấn đề ở nhiều khía cạnh khác nhau. Giúp các bên chia sẻ và trao đổi các vấn đề trong phạm vi “trí tuệ”, đó cũng là một cách học rất sống động vì trong quá trình thảo luận đó, các nguồn kiến thức hoặc nhận định riêng của mỗi người sẽ có dịp được “mổ xẻ” và “đánh phá” một cách quyết liệt.
Có thể xem những cuộc gặp gỡ này là điều kiện để chúng ta tiếp xúc được với những ý tưởng mới với các định hướng giúp ích cho đời sống, kinh doanh, duy trì các mối quan hệ và mở mang trí tuệ. Đây cũng là việc làm rất thông minh vì nó tận dụng được kiến thức của người khác mà bạn có thể sẽ bỏ ra ít công sức hơn so với việc tự học.
8. Duy trì sức khoẻ
Chúng ta ai cũng phải thừa nhận rằng cho dù muốn hay không, dù ta có gìn giữ như thế nào thì sức khoẻ của con người sẽ suy giảm theo năm tháng, không thể nào vượt qua được cái quy luật của “sinh, trụ, dị, diệt”. Nói như thế là để chúng ta hiểu được cái giá trị to lớn của nó để nhanh chóng xây dựng cho bản thân mình các thói quen cho một đời sống khoẻ mạnh.
Một trong những việc quan trọng hàng đầu để duy trì sức khoẻ trong một điều kiện lý tưởng là chúng ta cần phải lưu ý và cập nhật về các kiến thức liên quan đến sức khoẻ, phải có kiến thức thì mới hiểu và bảo vệ đúng cách được. Nên dành thời gian cho việc đọc, tiếp thu thêm nhiều nguồn thông tin về các nguyên lý sinh học của cơ thể con người, đưa ra các chế độ luyện tập thể thao, ăn ngủ, sinh hoạt hợp lý.
“Giữ cho cơ thể một sức khoẻ tốt đó là trách nhiệm… Nếu không thì chúng ta khó có thể giữ cho tâm trí đủ mạnh và sáng suốt” – Buddha – Đức Phật
Minh Thiện
