Khái niệm về Nông nghiệp bền vững
Những nét chủ yếu của nông nghiệp bền vững có thể tóm tắt như sau:
- Đó là một hệ thống tạo ra những mô hình định canh lâu bền bằng cách kết hợp quy hoạch và sinh thái.
- Đó là một sự tổng hợp hiểu biết truyền thống với khoa học hiện đại, áp dụng cho cả thành thị và nông thôn.
- Nông nghiệp bền vững lấy các hệ thống thiên nhiên làm mẫu và hành động hòa hợp với thiên nhiên, nhằm thiết kế những môi trường lâu bền cung cấp những nhu cầu cơ bản cho con ngườì cũng như những hạ tầng xã hội, kinh tế đảm bảo cho những nhu cầu đó.
- Nông nghiệp bền vững thúc đẩy chúng ta tham gia có ý thức vào việc giải quyết nhiều vấn đề đặt ra cho chúng ta ở phạm vi địa phương và trên toàn cầu.
Thực hành Nông nghiệp bền vững như thế nào?
Nông nghiệp bền vững là một giải pháp sáng tạo mà xã hội chúng ta chưa có mẫu. Nó mở cửa đi vào một cuộc sống có chất lượng tốt hơn và cho phép bất cứ ai cũng làm được như thế. Không có rào cản với những con người như giới tính, tuổi tác, tôn giáo, học vấn hay trình độ văn hóa khác nhau. Tôi đã huấn luyện cho nhiều người chưa biết chữ trở thành những người làm nông nghiệp bền vững giỏi. Bạn hãy bắt đầu từ quy mô nhỏ; quy mô và chi phí không hạn chế chúng ta, dù bạn có một mét vuông hay một triệu héc-ta, bạn vẫn làm được nông nghiệp bền vững. Cách mà bạn hành động kết hợp chặt chẽ với đất đai, và chịu trách nhiệm về cách mà bạn xử lý đất đai, sẽ mang lại cho bạn phần thưởng ngày càng lớn hơn. Nếu suốt cuộc đời bạn, bạn chỉ xây dựng được một nếp nhà đơn giản, không ô nhiễm, tự sản xuất lấy thức ăn, tự cải tạo và khai thác mảnh đất của mình, tự chăm sóc cây cối tự nhiên, thì bạn đã có một cuộc sống đầy đủ, sáng tạo, có ý nghĩa, với sự tự trọng, thỏa mãn và tự chủ của bản thân trong cuộc sống.
Thử vận dụng
Một trong những chìa khóa thành công trong thiết kế các hệ thống nông nghiệp bền vững là khả năng biết quan sát. Điều đó quan trọng vì đó là cách để: “Hành động hòa hợp chứ không chống lại thiên nhiên… nhìn nhận các hệ thống trong mọi chức năng của chúng chứ không đòi hỏi chỉ một mặt hiệu quả của chúng; và để cho các hệ thống tự chúng chứng minh quá trình tiến triển của chúng.” (B. Mollison.
Nông nghiệp bền vững: Sách cho người thiết kế).
Thông qua những quan sát của mình, bạn sẽ tìm được nguyên nhân và giải pháp cho nhiều vấn đề.
1. Nhìn một bức tường qua cửa sổ. Quan sát những điều bạn thấy. Ghi quan sát vào sổ tay. Các ghi chép có thể là:
– Các đám mây nặng nề đến từ phương Tây.
– Cỏ ở rìa đường đang nở hoa.
– Hai con sáo đậu trên cây bạch đàn.
– Cây cối đã mọc thêm ở hàng rào.
– Một loài hoa cuối mùa đang tàn.
– Những con chim đầu tiên đến mùa bay về đã đến đậu trên mái nhà phía Đông.
2. Bây giờ quan sát kỹ hơn một chút. Bạn hãy nghe, ngửi và cảm thấy gì. Ghi quan sát vào sổ tay và thử tìm các mối liên hệ, thí dụ: hôm nay khô nóng và mạng nhện chăng nhiều hơn.
3. Mỗi ngày làm lại quan sát đó. Bạn sẽ thấy ngày càng rõ hơn những thay đổi theo các mùa, đó là nhân tố quan trọng cho thiết kế.
4. Bắt đầu tìm hiểu các loại tài nguyên mà bạn sẽ cần sau này khi thiết kế khu vườn của mình. Các tài nguyên này thường là những phế liệu – gạch cũ, mảnh gỗ, rơm, cỏ khô đã cắt ngắn, thân cây ăn quả đã thu hoạch, v.v..
Ghi chép mọi kết quả tìm tòi vào sổ: chỗ cất, chất lượng phế liệu, có thể dùng vào việc gì…
Theo Rosemary Morrow
