Nguồn năng lượng Ý Chí của con người là có hạn. Mỗi khi đưa ra một quyết sách hay làm một việc cần sự tự chủ đều sẽ tiêu hao Ý Chí của bản thân. Nếu muốn xử lý công việc và mọi chuyện trong cuộc sống hiệu quả hơn, ta nên Điều Khiển Ý Chí. Khi làm vậy, điều thiết yếu là phải kiểm soát cảm xúc và hành vi của mình. Tuy nhiên, việc điều khiển suy nghĩ cũng rất quan trọng. Dù là học tập hay công việc, chỉ cần thực hiện hoạt động “hấp thụ” kiến thức thì đều cần phải tập trung tinh lực. Thế nên, khi muốn dùng Ý Chí để tự kiểm soát thì nhất định phải kết hợp với việc chế ngự suy nghĩ.
Có một thí nghiệm như sau: Nhân viên tiến hành thí nghiệm thông báo cho những người tham gia rằng một lúc nữa họ phải xem một bộ phim. Tổ thứ nhất được yêu cầu không thoải mái bộc lộ biểu cảm trong lúc xem phim, hay nói cách khác, họ phải kiềm chế cảm xúc của mình. Tổ thứ hai được chỉ định phải cường điệu hoá phản ứng của mình. Tổ thứ ba sẽ được coi là tổ đối chiếu, họ chỉ cần xem phim là được, không cần làm theo bất cứ yêu cầu nào khác. nhân viên nghiên cứu sẽ ghi lại những cảm xúc khác nhau của người tham gia.
Bộ phim được chiếu là tác phẩm bi kịch của Ý mang tên “Mondo Cane”. Nội dung của nó nói về việc chất thải hạt nhân đã gây ra ảnh hưởng khủng khiếp như thế nào lên thế giới động vật. Từng hình ảnh trên màn hình đều khiến người xem vô cùng xúc động, trong đó có một cảnh như thế này: Trên bãi cát, một chú rùa biển lớn đang vùng vẫy không mục đích. Tứ chi của nó đã nhũn ra và mất đi cảm giác phương hướng. Nó không thể trở lại với biển cả mà chỉ có thể ở trên bờ chờ đợi cái chết đang dần đến. Theo yêu cầu của nhân viên tiến hành thí nghiệm, cho dù hình ảnh rất đỗi cảm động, nhưng một số người không được khóc mà phải giữ trạng thái vô cảm. Trong khi đó, vài người khác lại có thể khóc thoả thích.
Sau khi bộ phim kết thúc, những người tham gia được yêu cầu cầm quả bóng luyện thể lực trong tay để kiểm tra sức chịu đựng. Kết quả cho thấy, sức chịu đựng của tổ thứ ba không có sự thay đổi giữa hai thời điểm trước và sau khi xem phim. Còn những người tham gia thí nghiệm ở hai tổ còn lại bỏ cuộc trong bài kiểm tra sức chịu sớm hơn, nghĩa là sức chịu đựng của họ đã giảm xuống.
Kết quả cuối cùng của thí nghiệm cho thấy, khi con người muốn kiểm soát suy nghĩ của mình, bất luận là kìm nén cảm xúc hay cường điệu hoá cảm xúc, thì đều sẽ mài mòn Ý Chí của bản thân. Rất nhiều người hễ nói đến Ý Chí là sẽ nghĩ ngay đến việc làm thế nào để chống lại cám dỗ, điều khiển cảm xúc hoặc kiên trì hoàn thành một việc nào đó. Nhưng rất ít người biết rằng suy nghĩ không chịu sự khống chế chủ quan của họ. Chỉ cần kiểm soát suy nghĩ là sẽ tiêu hao Ý Chí.
Khi một người cố gắng không để bản thân nghĩ đến những thứ khác, họ sẽ tiêu hao Ý Chí của mình. Lúc này, não bộ rất dễ thoát ly khỏi sự ràng buộc của mong muốn chủ quan, khiến họ càng dễ nghĩ đến những thứ đó. Càng nhắc nhở bản thân không nghĩ đến chúng, số lần nghĩ về chúng càng nhiều, cũng giống như việc bạn tự nhủ với mình rằng lúc phỏng vấn không được căng thẳng, nhưng cuối cùng lại càng căng thẳng. Vì thế, khi một suy nghĩ mà bạn không thể chế ngự xuất hiện, tuyệt đối đừng ép bản thân không được nghĩ về nó. Bạn có thể viết những suy nghĩ mà mình không kiểm soát được ra giấy, sau khi viết ra, bạn sẽ cảm thấy gánh nặng trong lòng như được trút bỏ. Đến khi đầu óc tỉnh táo lại, ta sẽ suy nghĩ xem làm thế nào để giải quyết vấn đề tồn đọng trong những ý nghĩa kia.
Theo Hàn Xuân Trạch
